Odkryj sekrety szybkiej i celnej riposty, która przyciąga uwagę i wywołuje szacunek.
Riposta: Jak Odpowiadać Szybko i Celnie
- Mistrzostwo w Sztuce Riposty
Dobrze jest być mistrzem ciętej riposty – uwaga i sympatia otoczenia od razu są po naszej stronie. W rzeczywistości niewiele osób ma umiejętność ripostowania „w genach”. A szybkie, trafne i dowcipne riposty albo wręcz JAKIEKOLWIEK odpowiedzi, większości osób najczęściej przychodzą do głowy po jakimś czasie. Jak temu zaradzić? Riposta, czy można się tego nauczyć?
Z tego tekstu dowiesz się:
- jakie są techniki szybkiego kontrowania
- o 3 sposobach na błyskawiczną odpowiedź
- tego, jak sprawić, by innym zabrakło słów
- o wadze krytycznego myślenia w ripostowaniu
- jak trafiać celnie, zamiast walić jak bęben.
„Riposta (wł. risposta – odpowiedź) – cięta, trafna i szybka odpowiedź na czyjś komentarz lub pytanie. W szermierce oznacza ona cięcie lub pchnięcie zadane bezpośrednio po udanej własnej zasłonie”
Spis treści:
- Techniki ripostowania
- Jak przygotować ripostę
- Krytyczne myślenie w ripostowaniu
- Najważniejsze w ripoście…
- Podsumowanie
Zaczynamy. Sztuka szybkiego ripostowania nie jest łatwa. W ogóle – im krótszy tekst, tym trudniej. Amerykański prezydent Woodrow Wilson powiedział kiedyś:
„Jeśli mam mówić przez 10 minut, to potrzebuję tygodnia na przygotowanie. Jak mam mówić 15 minut to 3 dni przygotowań, 30 minut mowy to 2 dni pracy, a jeżeli mam mówić godzinę, to jestem gotowy już teraz”.
https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/woodrow-wilson/
Błyskawiczne ripostowanie to cenna i rzadka umiejętność, choć można się jej się nauczyć. Jeżeli chcesz wiedzieć, jak przyspieszyć swoje myślenie w ferworze dyskusji i jak ripostować celnie i na zawołanie, czytaj dalej.
Każdy z nas może od czasu do czasu znaleźć ripostę, ale zazwyczaj jest to trudne i stresujące. No i może się zdarzyć, że nasze riposty wcale nie będą jakieś niebywale trafne. Dlaczego to takie trudne?
Techniki ripostowania
Riposty są trudne, ponieważ brakuje nam znajomości technik ripostowania. Pozwalają one myśleć szybciej, odpowiadać na każdy argument w mgnieniu oka, a do tego merytorycznie.
Poznaj poniższe techniki.
Na każdy argument można odpowiedzieć na trzy sposoby:
- „Nie jest idealnie” – riposta defensywna
- „Jest dokładnie odwrotnie” – riposta ofensywna
- „Nawet jeśli to prawda, to ważniejsze jest coś innego” – odwrócenie uwagi
Pierwsza technika to riposta defensywna
- „nie jest dokładnie tak, jak mówisz.”
- „Nie jest tak idealnie.”
- „To nie do końca tak, jak mówisz.”
Na przykład, kiedy ktoś podnosi, że Twój pomysł zwiększy niepotrzebne koszty w firmie, możesz odpowiedzieć, że te koszty wcale nie wzrosną tak wiele, jak się wydaje, ponieważ… (i tu miejsce na Twoje argumenty)
Druga technika – to riposta ofensywna
- „Jest dokładnie odwrotnie.”
- „To kontrskuteczne.”
- „Mylisz się.”
Czyli na przykład: „wcale nie jest tak, że zwiększą się koszty, bo tak naprawdę to zarobimy na tym projekcie.”
Trzecia technika to odwrócenie uwagi
- Po pierwsze – nie jest idealnie.
- Po drugie – jest dokładnie odwrotnie.
- Po trzecie – nawet jeśli to coś innego jest ważniejsze.
Wiedząc, gdzie szukać i jak formułować riposty, szybciej znajdziesz właściwe słowa oraz odpowiedzi i będziesz szybciej kontrargumentować.
Jak przygotować ripostę
Riposta – szybka, sprawna i merytoryczna – nie jest łatwa. Co powoduje, że tak ciężko jest nam szybko, sprawnie i merytorycznie odpowiadać? Jak to robić lepiej?
Tak jak najlepsza improwizacja jest przygotowana, tak najlepsza riposta jest przewidziana. Co zrobić, by to nie NAM zabrakło słów czy argumentów, ale adwersarzom? Czytaj dalej.
Większość z nas wchodząc w słowną konfrontację, za mało wysiłku poświęca, żeby poznać najlepsze argumenty drugiej strony. Ale nie te głupie, bezsensowne farmazony, które myślimy, że oni powiedzą, ale realne powody, dla których nie zgadzają się z nami.
Na przykład prezentując swój pomysł zespołowi w pracy, możesz otrzymać krytykę, ponieważ np.:
- jest za mało danych na poparcie pomysłu
- że nie ma czasu, by coś zmieniać.
Tak naprawdę jednak zespół może być nieprzekonany, bo burzy im to święty spokój, który zbudowali wokół siebie i są niechętni do jakiejkolwiek zmiany, a nie tylko do Twojego pomysłu.
Aby odkryć ukryte argumenty i dobrze odpowiedzieć na zarzuty, potrzebujesz trzech kroków:
- zabij swoje „argumentacyjne dziecko”;
- zaszczep je;
- stosuj atak wyprzedzający.
Co to znaczy? Już wyjaśniamy:
Riposta – punkt pierwszy, czyli: zabij swoje „argumentacje dziecko”
Przygotowując swój pomysł, broniąc swojej opinii czy poświęcając czas, rozwijając jakiś projekt przywiązujemy się do niego. Jest to nasze dziecko. A co robi rodzic, kiedy jego dziecko jest atakowane? Broni z całych sił, nawet jeśli to właśnie jego dziecko jest winne.
To taki naturalny instynkt, który działa tak samo w argumentacji. To sprawia, że nie widzimy jej wad lub marginalizuje je, żeby potem być zaskoczonym atakiem. Efekt? Gula w gardle, szybsze bicie serca i zamiast błyskawicznej riposty spuszczona głowa, mamrotanie pod nosem lub nieprowadzący do niczego słowotok.
Zatem gdy czujesz, że Twój argument czy pomysł jest świetnie przygotowany, zadaj sobie jeszcze kilka pytań:
- dlaczego ten pomysł może nie wydawać się taki dobry?
- gdybym był/a po drugiej stronie, to dlaczego by mi się to nie podobało?
- jaka jest największa wada tego pomysłu z ich punktu widzenia?
Riposta, krok drugi: Zaszczep je.
Znajdź odpowiedzi na powyższe pytania i uznaj, że to szczepionka. A następnie zaszczep swoje „argumentacyjne dziecko” przeciwko tym zarzutom.
Jak to zrobić?
– Załóż, że krytycy mają rację;
- Uznaj ich punkt widzenia;
- Pomyśl, czy jesteś w stanie przechylić szalę na swoją korzyść. Nawet biorąc pod uwagę, że wszystkie lub większość przeciwności się spełni.
W jednym z eksperymentów antyszczepionkowi rodzice zostali przekonani do zmiany zdania, gdy argumentowano, że nawet jeśli istnieją ryzyka, których się boją, to są one o wiele mniejsze niż ryzyka braku szczepień.
Uznano ich punkt widzenia za równy, a to otworzyło ich na argumenty drugiej strony.
Riposta - krok trzeci: Atakuj.
ZACZNIJ od odpowiedzi na zarzuty. Powiedz to, co może siedzieć w głowach krytyków.
Tak robił sir Ken Robinson podczas swojego TED talk – do dzisiaj najpopularniejszego wystąpienia w historii. Występował on jako ostatni mówca ostatniego dnia konferencji w 2006 roku i jak wiemy nawet po sobie – w takiej sytuacji wszyscy już siedzą z walizkami i myślą o powrocie do domu, a nie o kolejnym wystąpieniu.
Sir Ken Robinson doskonale to wiedział, dlatego zaczął od powiedzenia: „Jak się macie? Było super, nieprawdaż? Właściwie to już wychodzę”. Czyli wypowiedział na głos to, co się działo w głowach słuchaczy i odciągało ich uwagę od mówcy. To też sprawiło, że zdobył u nich sympatię i mógł skupić się na swoich argumentach.
Najlepszą obroną jest wyprzedzający atak przed kolejną dyskusją czy prezentacją. Okaże się, że najbardziej błyskawiczna riposta to ta, która pada, zanim jeszcze ktoś zaatakuje. I taka, która powoduje, że to innym zabraknie słów.
Zatem pamiętaj o tych trzech krokach:
- zabij swoje „argumentacyjne dziecko”;
- zaszczep je;
- stosuj atak wyprzedzający.
Więcej o ataku wyprzedzającym dowiesz się z filmu naszego trenera: „Błyskawiczna riposta – atak wyprzedzający” – Radosław Czekan
Krytyczne myślenie w ripostowaniu
„Jak wykazał GUS 95% statystyk jest zmyślona lub zmanipulowana, włącznie z tą. Bo choć, jak wskazują badania, 80% osób uważa się za ponadprzeciętnie obiektywnych, to mój kuzyn z Poznania na pewno jest w tej większej połowie. Co pokazała pewna historia z jego dzieciństwa. Dowodzi ona, że mam rację w każdej dyskusji, również tej o płaskiej Ziemi”.
I jak tu celnie i szybko odpowiedzieć na coś takiego?????
Jeżeli czujesz się przytłoczona/y ilością przykładów, historii, cytatów, liczb, a przede wszystkim ich nieprawidłowego użycia, czytaj dalej. Dowiesz się, jak na nie błyskawicznie odpowiadać, eksponując ich słabości.
„Błyskawiczna riposta – jak dyskutować z przykładami i analogiami” – Radosław Czekan
Każdy przykład możesz zaatakować pięcioma pytaniami:
- czy to typowy reprezentatywny przypadek, czy też wyjątek od reguły?
- czy to przykład prawdziwy, czy hipotetyczny?
- czy to świeży przykład, czy też nieaktualny, dawny.
- czy jest to przykład znany wszystkim, czy też nieznany i osobisty, jak ten o mojej rodzinie z Wałbrzycha?
- czy jest rzetelnie przywołany, czy też potraktowany wybiórczo?
Możemy też wykazać istotną różnicę przykładu czy analogii oraz danej sytuacji. W dyskusji o koronawirusie wiele osób na początku pandemii podnosiło, że koronawirus – to taka druga grypa.
W takiej sytuacji warto wskazać różnicę, która przede wszystkim polega na tym, że o ile o grypie wiemy całkiem sporo, to o koronawirusie na początku pandemii wiedzieliśmy niewiele. Jego śmiertelność może być o wiele wyższa od grypy, co pokazały niestety późniejsze miesiące.
Zadanie właściwych pytań pozwala podać w wątpliwość przykłady historii i analogie rozmówcy, a dzięki temu skupić się na właściwych dowodach. Abraham Lincoln kiedyś powiedział: „Ludzie potrafią uwierzyć w każdy cytat znaleziony w internecie”. ☺
Nie dajmy się manipulacji. Nie tylko tak oczywistej jak powyższy cytat Lincolna, ale również tej, która wygląda jak prawda. Krytyczne pytania na pewno w tym pomogą.
„Czy tzw. logiczne argumenty to dobre argumenty” – Mariusz Zagórski
Najważniejsze w ripoście…
Pamiętaj, że przykłady historii, analogie, cytaty są tylko czubkiem piramidy argumentacji. Warto skupić się na zbijaniu wartości i założeń, które za sobą kryją. Wtedy Twoja riposta naprawdę da do myślenia. O co chodzi?
Wyobraź sobie, że szukasz nowego telefonu. Okazuje się, że ten sam model jest w dwóch sklepach. W jednym z nich otrzymasz przy zakupie darmową płytę CD ze wszystkimi sezonami „Mody na sukces”. W drugim po prostu kupisz telefon. Którą ofertę wybierzesz?
Bardzo często wybierzemy drugą, dlatego, że o ile nie jesteśmy fanami serialowych tasiemców z lat 90 tych na przestarzałych nośnikach, to wybierzemy ofertę bez płyty.
Dlaczego?
Ponieważ intuicyjnie nasz mózg oceni, że słaby dodatek obniża wiarygodność lub wartość telefonu. Jest to kolejny dowód, że mniej znaczy więcej.
A w kontekście riposty – zamiast zbijać wszystko, warto zbijać celniej. Pomoże nam w tym piramida argumentacja, która ilustruje jak zbudowane są nasze argumenty i jak należy je atakować.
Piramida argumentacyjna – Twoje narzędzie do skutecznego ripostowania.
Zobacz, jak zbudować argumentację, która przetrwa każdą dyskusję.
Piramidę można narysować na kartce albo wyobrazić sobie w głowie i podzielić na 3 części.
1. Na czubku piramidy znajdziemy:
przykłady, historie, analogie, które potwierdzają daną tezę. To właśnie na nie rzucamy się najczęściej ze zbijaniem. A to dlatego, że jest to proste. Łatwo pokazać kontrprzykład – na historię czyjegoś znajomego odpowiedzieć historią swojej ciotki z Wałbrzycha. Jednak tak, jak łatwo zbić przykład, tak łatwo znaleźć nowy. Więc jest to trochę walka z wiatrakami.
2. Drugi od góry poziom piramidy to wnioskowanie.
Atakowanie wnioskowania jest trudniejsze. Trzeba znać błędy logiczne, heurystyki i dobrze je tłumaczyć. Natomiast nawet jeżeli nam się uda zburzyć drugi poziom piramidy, to cały czas da się ją odbudować. Ponieważ wciąż istnieje….
3. Fundament – czyli podstawa piramidy.
Fundamentem, czyli najniższym poziomem piramidy, są założenia i wartości. To głęboko zakorzenione przekonania o tym, jak świat działa – to założenia. Lub jak powinno być – to są wartości.
O naszych wartościach i misji możesz przeczytać tutaj:
https://akademiaretoryki.pl/misja-akademii-retoryki
Na przykład w dyskusji o przejściu na wegetarianizm ktoś argumentuje o strasznym cierpieniu zwierząt w hodowlach. Podaje przykład filmu na YouTubie, gdzie cierpią krowy. Podaje uzasadnienie, w jaki sposób cierpienie zwierząt następuje. Ale zbijanie tego, że filmik zmanipulowany, a cierpienie wcale nie tak duże nic nie przyniesie, bo nie atakujemy założeń i wartości. Ta osoba ma ukryte założenie, że ludzie i zwierzęta hodowlane są bardzo podobni do siebie, co powoduje, że wartością dla niej jest troska o inne istoty podobne do nas i równość ich traktowania.
Argumentem, który tutaj może zadziałać, jest udowodnienie, że są fundamentalne różnice między ludźmi i zwierzętami, które wykluczają podobne traktowanie.
Jest to trudniejsze, ale skuteczniejsze. Jak to ćwiczyć w praktyce? Zacznij ze swoimi znajomymi dowolną dyskusję na kontrowersyjny temat i zadawaj im pytania otwarte, tak, żeby poznać ich rzeczywiste wartości i założenia.
Dopiero wtedy, gdy zrozumiesz w 100 procentach, jak zbudowana jest ich piramida, atakuj założenia i wartości.
W tym momencie zastanawiasz się, jak to jest z tą błyskawiczną ripostą. Miała być szybka, a jest złożona, trudna i paradoksalnie czasochłonna w nauczeniu. Ale jeśli raz się tego nauczysz, droga do zostania mistrzem ciętej riposty będzie stała przed Tobą otworem.
Podsumowując:
- Ripostowania można się nauczyć, stosując odpowiednie techniki.
- Na każdy argument można odpowiedzieć na trzy sposoby:
- po pierwsze – nie jest idealnie.
- po drugie – jest dokładnie odwrotnie.
- po trzecie – nawet jeśli to prawda, to ważniejsze jest coś innego.
- Warto pamiętać o 3 krokach do dobrej i skutecznej odpowiedzi. Oto one:
- zabij swoje „argumentacyjne dziecko”;
- zaszczep je;
- stosuj atak wyprzedzający.
- Nie zapominaj o krytycznym myśleniu – ono pomoże Ci w ripostowaniu i kontrargumentacji. Pomogą Ci te pytania:
- czy to typowy reprezentatywny przypadek, czy też wyjątek od reguły?
- czy to przykład prawdziwy, czy hipotetyczny?
- czy to świeży przykład, czy też nieaktualny, dawny?
- czy jest to przykład znany wszystkim, czy też nieznany i osobisty?
- czy jest rzetelnie przywołany, czy też potraktowany wybiórczo?
- Celna riposta to podstawa. A raczej atakowanie podstawy piramidy, czyli założeń i wartości, zamiast wnioskowania, czy przykładów, liczb lub anegdot.
Jeśli chcesz rozwijać swoje umiejętności ripostowania przejdź do zakładki kontakt a zadzwonimy do Ciebie i opowiemy o możliwościach współpracy. Kliknij tutaj. https://akademiaretoryki.pl/kontakt
